Kansai
Een - of wellicht dé - bakermat van de Japanse samenleving. Bijna 1300 jaar lag in deze omgeving de hoofdstad van Japan: zeker een millennium daarvan in Kyōto. Omdat het de facto (militaire) bestuurscentrum echter sinds de 13e eeuw in het oosten van het land heeft gelegen, heeft veel van deze regio zich honderden jaren gericht op de ontwikkeling van religie, kunst en handel. Men vindt er o.a. de oudste tempels en de grootste Boeddha, de hoogst verheven shintō heiligdommen, de meest verfijnde theesoorten, -ceremonies, etc... Plus de overweldigend verlichte, tweede grootste stad van Japan: Ōsaka, waar er altijd wel ergens druk gekookt, gegeten en gedronken wordt. Samen met havenstad Kōbe vormen de eerdergenoemde steden de KeiHanShin agglomeratie, waar ook veel buitenlandse invloeden samenkomen. Elk van deze drie vormt een goede uitvalsbasis voor daguitstapjes, dankzij het uitstekend verbonden trein-netwerk. Natuurliefhebbers kunnen naar het uitgestrekte Biwameer, de watervallen van het zuidelijk schiereiland, of één van Japan's beroemdste vergezichten aan de noordkust. In de buitengebieden valt daarnaast nog een iconisch Japans figuur te ontmoeten: de ninja. Wie waagt het om hier binnen te sluipen?
Waarom naar Kansai?
Waar is Kansai?
NATUURGEBIEDEN
.jpeg)
foto: Wikimedia
Nationaal Park Yoshino-Kumano
Zoals verschillende andere Nationale Parken is dit niet één aaneengesloten gebied, maar een verzameling van een aantal natuurgebieden verdeeld over (in dit geval) drie prefecturen: Mi'e, Nara, en Wakayama. Samen vormen zij het Kii Schiereiland, wat bekend staat om de heilige bergen, sakura (kersenbloesem) en watervallen. Daarnaast bevat dit park nog een paar stukken kustlijn met grillige rotspartijen. Vooral voor wandelaars een klein paradijs, maar ook met eigen vervoer kan men prachtige tochten maken langs de Kitayama en Kumano - rivieren op de grens tussen prefecturen.
Weetje: dwars door dit gebied lopen meerdere eeuwenoude pelgrimsroutes die benoemd zijn tot Werelderfgoed.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Nationaal Park San'in Kaigan
Een schitterende kuststrook aan de "schaduwzijde" (d.w.z. de noordkant) van de bergen, gekenmerkt door een groot aantal baaien. Daar vindt men allerlei rotsformaties, grotten en stranden die aansluiten op een helder blauwe zee. Het varieert van ruige kliffen tot haast tropisch ogende snorkelplekjes. Her en der uitstekende eilandjes zijn begroeid met zwarte dennen, die behoren tot de klassieke schoonheden van Japan. In het westelijke stuk van dit park (dat eigenlijk tot de Chūgoku regio behoort) liggen de huizenhoge zandduinen die de "Woestijn van Japan" worden genoemd.
Weetje: hier ligt de geboorteplaats van Shizuka Gozen, de mysterieuze minnares van Minamoto Yoshitsune (beroemde 12e-eeuwse samurai generaal).
.jpg)
foto: Wikimedia
Nationaal Park Seto-Naikai
Samen met Unzen en Kirishima is dit het oudste Nationale Park van Japan; benoemd in 1934. Het beslaat inmiddels iets meer dan een derde van de Japanse Binnenzee, van Wakayama in het oosten tot Kitakyushu in het westen. Daartussen liggen zo'n 3000(!) eilandjes - zoals het "kunsteiland" Naoshima en het bekende "tempeleiland" Itsukushima / Miyajima. De draaikolken in de buurt van Naruto genieten de meeste bekendheid, in ieder geval in Japan zelf, maar er is natuurlijk veel meer moois te zien. Zo kunt u een boottochtje maken tussen de eilanden, fietsen over de verbindende bruggen, of met de auto langs de slingerende kust.
Weetje: dit park is zó uitgestrekt dat het maar liefst 11 van de 47 prefecturen van Japan aanraakt.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Biwameer
Het grootste meer van Japan, met een oppervlakte van 640km², is tevens een van de oudste ter wereld. Doordat het zo'n 4 miljoen jaar geleden al ontstond, heeft zich in en om het meer een uniek ecosysteem gevormd, met vele tientallen soorten die alleen hier voorkomen. Het is een populair recreatiegebied voor water-sporten, vissers en pleziervaart. Aardig wat strandjes en kampeerplekken aan de oevers dus, maar ook tempels en zelfs een kasteel. De heuvelachtige noordkant biedt ook nog wat groen met enkele wandelpaden en een uitzichtpunt.
Weetje: de Nederlandse ingenieur Johannis de Rijke legde tussen 1887 en 1912 een tunnelkanaal aan dat water van dit meer naar Kyoto brengt.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Meiji no Mori
Weetje: religieuze grootheden als Kūkai (9e eeuw), Nichiren (13 eeuw) en Rennyo (15e eeuw) zouden hier geweest zijn.
STEDEN & DORPEN
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kyōto
Van de late 8e eeuw (in de christelijke jaartelling) tot de late 19e eeuw was dit de officiële woonplaats van de keizer en dus de hoofdstad van Japan. Het is een dorp vergeleken met Tokyo -slechts 1,5 miljoen inwoners- maar zit propvol met tastbaar en ontastbaar cultureel erfgoed. Van de ontelbare tempels en heiligdommen staan er tientallen op de Werelderfgoed-lijst, en zijn nog veel meer tot nationale schatten verklaard. De traditionele keuken, de jaarlijkse festiviteiten, allerlei musea en de omringende natuur van dit 'stadje' bieden meer dan genoeg vermaak om weken door te brengen. Zeker als men ook wat uitstapjes maakt naar de buitengebieden of elders in de regio. Vandaar dat we hier een aparte pagina voor hebben aangemaakt.
Weetje: vroeger heette het Heian-kyō, oftewel de "Hoofdstad van Vrede".
.jpeg)
foto: Wikimedia
Ōsaka
Deze ontzettend levendige havenstad is de tweede grootste - en dat voel je. De (letterlijk vertaald) "Grote Helling" staat bekend om de relaxte en directe houding van de inwoners, de winkelstraten en bovenal het eten. De uitgaansgebieden met hun uitbundige uithangborden zijn net zo'n feest voor het oog als de hapjes zijn voor de maag. Met een pretpark en aquarium erbij is vervelen geen optie. Bovendien heeft de ligging aan de Japanse Binnenzee, niet ver van de oude hoofdstad, er sinds de oudheid voor gezorgd dat het een zeer belangrijke strategische plaats was. Dat ziet men onder andere aan het mooie kasteel (replica met museum) en één van de oudste boeddhistische tempels in heel Japan.
Weetje: het lokale dialect wordt in media vaak gebruikt voor 'komisch effect'...
.jpeg)
foto: Wikimedia
Nara
Lang, lang geleden, de belangrijkste plek in het hele land. Hier lag namelijk de hoofdstad, voordat die naar Kyoto verhuisde. Boeddhisme was nog nieuw, maar ook bijzonder invloedrijk aan het keizerlijk hof. Zodoende kwam dit gebied vol te staan met tempelcomplexen van verschillende stromingen, gesponsord door machtige families. Zowel het grootste als het oudste houten gebouw ter wereld liggen hier! Vandaag de dag zijn dit nog steeds de voornaamste trek-pleisters... al komt een deel van de bezoekers misschien ook wel om de honderden loslopend hertjes te voeren. Deze zijn namelijk heilig (dankzij de stichtingslegende van het Kasuga heiligdom) en een belangrijke bron van inkomsten voor de omliggende winkels.
Weetje: het is een zusterstad van de Australische hoofdstad - Canberra.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kobe
Samen met Yokohama is dit een van de grootste en bekendste havensteden van Japan, al komt dat waarschijnlijk vooral door het rundvlees uit deze streek. Het is namelijk ook een van de eerste havens geweest waar westerse schepen aan mochten meren, na 1868. Sindsdien heeft het altijd een vrij internationaal karakter gehad. Zo heeft het bijvoorbeeld een jaarlijks jazz festival, een fashion week, en een kleurrijke Chinese wijk - populair bij Japanse toeristen. Aan de noordkant van de stad liggen ook nog een aantal bergen waar men kan hiken, klimmen, of juist ontspannen in de bronnen van Arima.
Weetje: van 1998 tot 2022 stond hier de langste hangbrug ter wereld (1,991m) ... maar dat is nu de één na langste.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kinosaki
Een klein, sfeervol plaatsje aan de kust, beroemd geworden dankzij de aanwezig-heid van heetwaterbronnen. Er zijn zeven openbare badhuizen, waarvan ten minste ééntje al eeuwen geleden gebruikt werd als kuuroord door de keizerlijke familie. Gasten van de lokale herbergen lopen vaak gewoon rond in hun yukata (badjas) en er is een dagpas te koop om alle zeven te kunnen bezoeken. Tussendoor kan men met een kabelbaantje naar de top van de Daishiyama (231m) voor uitzicht, of wat leren en proberen bij het museum over stro gerelateerde ambachten.
Weetje: 'vroeger' kreeg elke eerste onsen bezoeker van de dag een speciale houten pas, maar wegens ruzies en doorverkoop is dit in 2021 afgeschaft.
(1).jpeg)
foto: Wikimedia
Miyama
(NB: niet te verwarren met Miyajima, de bijnaam voor het eiland Itsukushima)
Tegenwoordig is het -op papier althans- een deel van de "stad" Nantan, maar ooit was dit een doodgewoon boerendorpje aan de rivier. Wat het bijzonder maakt, is dat hier de traditionele bouwstijl van hout en riet bewaard is gebleven. Vooral het deel genaamd 'Kayabuki no Sato' oogt alsof de tijd er heeft stilgestaan. Fijn om even te wandelen, of pootje te baden aan de oever van de Yura. Wie iets langer wil genieten van een beetje plattelandsrust kan een nachtje doorbrengen in een B&B.
Weetje: de meeste van deze huisjes stammen uit de mid- tot late Edo periode; oftewel 18e tot 19e eeuw.
GESCHIEDENIS
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kasteel Himeji
De "Witte Reiger", zoals dit prachtige kasteel ook wel heet, was een van de eerste Japanse monumenten die op de Werelderfgoedlijst gezet werd. En terecht. In tegenstelling tot vrijwel alle andere kastelen is dit nog een origineel - geen reconstructie. Sinds het begin van de 17e eeuw torent dit machtige fort boven de stad uit, dankzij beroemde figuren als Toyotomi Hideyoshi en Honda Tadamasa. Hoewel de buitenste gracht inmiddels gedempt is en het merendeel van de woonvertrekken verloren zijn gegaan, geeft het een ongeëvenaard beeld van de complexiteit van Japanse verdedigings-werken. Let wel: van binnen is het zo goed als leeg. Naast het kasteel ligt een grote tuin, onderverdeeld in meerdere tuin-types, die ook zeker de moeite waard is.
Weetje: het is (bij mijn weten) de enige plek in de Kansai regio waar Nederlands-talige informatieboekjes te krijgen zijn.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kasteel Ōsaka
Hét symbool van de stad werd in de late 16e eeuw gebouwd, op de restanten van het onlangs veroverde tempelcomplex Ishiyama Hongan-ji. Nadien is het vernield, herbouwd, afgebrand, gerepareerd, verwaarloosd, gesloopt en weer opnieuw gebouwd. De huidige versie stamt uit de jaren '30 van de vorige eeuw, met grootschalige restauraties die eind 1997 pas afgerond zijn. Het is dus 'gewoon' van gewapend beton, waarin een modern museum gehuisvest is. Daar mag wel bij gezegd worden dat het een zeer boeiend museum is; genoeg Engelse informatie, rolstoeltoegankelijk, én een leuke souvenirwinkel. Het is eigenlijk een niet te missen stop, alleen al vanwege de grote rol die het heeft gespeeld in de 17e eeuwse geschiedenis van Japan.
Weetje: hier vocht de trouwe samurai Sanada Yukimura tot de dood voor zijn gedoemde heer, Toyotomi Hideyori.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kasteel Nijō
Een uitzonderlijk kasteel, om een aantal redenen. In de eerste plaats is het zo'n 260 jaar lang de residentie geweest van de Tokugawa shoguns in Kyoto, bewust gebouwd op steenworp afstand van het keizerlijk paleis. Het was dan ook hier dat de 15e en laatste shogun uit die dynastie, Tokugawa Yoshinobu, in 1867 zijn besluit aankondigde om de macht weer over te dragen aan de keizer. Een andere reden is dat dit één van de slechts vier resterende kasteelwoningen is in het hele land! Krijgsheren woonden namelijk niet in de grote torens die buitenlanders vaak zien als 'het kasteel', maar in gelijkvloerse complexen op het binnenterrein. In vrijwel alle gevallen waren dit helaas de eerste gebouwen die sneuvelden door brand of sloop - behalve deze dus.
Weetje: na de machtsoverdracht zijn de familiewapens aan de buitenkant direct vervangen door die van het keizerlijk huis.
(1).jpeg)
foto: Wikimedia
Keizerlijk Paleis - Kyoto
De zo-goed-als heilige plaats van waaruit 700 jaar lang de keizers van Japan hun ceremoniële functies uitoefenden.* Het is een ommuurd stuk grond in de noord-westelijke hoek van de grote paleistuin; de Gyo'en. Deze bevatte vroeger de woningen van verscheidene belangrijke families, ministers en hun ambtenaren, maar is in de late 19e eeuw een openbaar park is geworden. Toen verhuisde de officiële zetel namelijk naar Tokyo.** Het park is geheel vrij toegankelijk; alleen voor het paleisdeel -inclusief de binnentuin- geldt dat de poort slechts twee keer per dag open gaat. 'S ochtends om 09:00 en 's middags om 12:30. Toegang is gratis, maar het tonen van een ID is verplicht.
* Daadwerkelijke politieke macht lag immers bij de shoguns, in deze periode.
Weetje: ** keizers Taishō (Yoshihito) en Shōwa (Hirohito) zijn hier nog gekroond.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kasteel Hikone
Van de twaalf kastelen in Japan met een hoofdtoren in originele staat, staat er maar eentje aan de oevers van het Biwa meer. Sowieso een geval apart dus. Toen de grote generaal Ii Naomasa begin 17e eeuw hier zijn nieuwe basis liet bouwen, heeft hij weliswaar een modern grond-plan gebruikt, maar het materiaal kwam grotendeels van verouderde kastelen uit de omgeving. Ten minste drie forten zijn afgebroken of verplaatst naar Hikone. Deze nationale schat is vervolgens twee en een halve eeuw het domein gebleven van dezelfde familie (de Ii), wiens mooie vijvertuin en theehuizen nog steeds te bezoeken zijn. Ook de paleiswoning (herbouwd in 1987) is nu een museum.
Weetje: deze stad zou gebombardeerd gaan worden op 15 augustus 1945... maar net op die dag werd de oorlog beëindigd.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kasteel Fushimi
Een betonnen reconstructie uit 1964, en niet eens op de locatie van het origineel. Tóch wilde ik het in dit rijtje opnemen, omwille van wat het ooit was. Toyotomi Hideyoshi -de man die in de 16e eeuw Japan wist te verenigen na 100 jaar burgeroorlog- liet het neerzetten als zijn pensioenvilla. Van buiten oogde het als een vesting, binnen was het in feite een paleis. Het had zelfs een kamer voor thee-ceremonies die volledig bedekt was met bladgoud, om indruk te maken op buitenlandse ambassadeurs. Minstens even indrukwekkend is de anderhalve week dat het belegerd werd in 1600. Torii Mototada gaf er zijn leven om tijd te winnen voor zijn heer, in de aanloop naar de Slag bij Sekigahara. De bloederige vloeren zijn naderhand hergebruikt als plafonds van een aantal tempels in Kyoto.
Weetje: de oorspronkelijke locatie is sinds 1912 de graftombe van Keizer Meiji.
HEILIGDOMMEN
_edited.jpg)
foto: Wikimedia
Ise Jingū
Een relatief weinig bezocht heiligdom, terwijl het een centrale plaats inneemt in de mythologie van het keizerlijk Shintō. Hier wordt namelijk al sinds de 7e eeuw of eerder de zonnegodin Amaterasu vereerd. Zij wordt gezien als de voorouder van de keizerlijke familie, en verblijft in het binnenste deel van de heilige grond; de zogeheten Naikū. Er is ook een buiten-deel, de Gekū, waar zo'n 1500 jaar geleden de godin van de landbouw (Toyo'uke) is komen wonen. Wegens reinheidprincipes breekt men die hoofdgebouwen elke 20 jaar af, om het vervolgens direct ernaast met "vers" materiaal opnieuw te bouwen. Daarnaast omvat het complex nog zeker honderd andere kleinere tempeltjes voor gerelateerde kami (geesten / godheden). Dit alles ligt overigens in de bossen, met vijvers en rivieren, voor de spirituele sfeer.
Weetje: de hoge priesteres is altijd een lid van de keizerlijke familie. Alleen in de late 19e en begin 20e eeuw ging de rol van (mannelijke) hoofd priester naar de keizer.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Fushimi Inari Taisha
Zonder twijfel een van de bekendste heiligdommen in heel Japan. Iedereen herkent de duizenden oranje-rode torii poortjes, verspreid over een heuvel net buiten Kyoto. Welke godheid (of beter; godheden) men er komt aanbidden is volslagen onbekend en onbelangrijk voor de gemiddelde insta-toerist, die zich omdraait zodra de eerste paar honderd gepasseerd zijn. Mits u een beetje goed ter been bent kan ik het echter van harte aanraden om door te lopen richting de top. Niet alleen voor het uitzicht, maar ook de wandelroute zelf is prachtig. Aan de achterkant van de heuvel bevinden zich nog een aantal speciale plekjes, zoals een kleine geneeskrachtige waterval voor zuiveringsrituelen. Extra mooi (en rustig) in de avond, als de lantaarns aan gaan.
Weetje: op de foto staat de achterkant van deze poortjes, waarop de datum van de inwijding en de naam van de rijke donateurs (bedrijven) staan genoteerd. Niet zo mystiek als het lijkt dus ...
.jpeg)
foto: Wikimedia
Tōdai-ji
Er zijn aardig wat tempeltjes in Nara (zie onderstaande), maar ééntje moet toch even uitgelicht worden. De "Oostelijke Grote Tempel", die aanvankelijk werd gebouwd in de 8e eeuw op bevel van de keizer. Dit uiterst indrukwekkende monument is --op een modern stadium na-- het grootste houten gebouw ter wereld. En dat terwijl het nu een stuk kleiner is dan het origineel! Tijdens de Genpei-oorlog (eind 12e eeuw) brandde het compleet af, maar de zegevierende Minamoto familie liet het herbouwen in een maatje kleiner. Helaas sneuvelde het complex nogmaals in de gewelddadige Sengoku periode (16e eeuw), waarna de Tokugawa familie het wederom ietsje kleiner herbouwde. Ondanks dit alles zit er binnen nog steeds de grootste bronzen Boeddha, vergezeld door bodhisattva en een paar imposante hemelse koningen.
Weetje: wie door het gat in de noord-oostelijke pilaar kan kruipen, staat een lang en gezond leven te wachten.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kōya-san
Hoog in de beboste bergen van het Kii-schiereiland ligt het hoofdkwartier van het Shingon boeddhisme. Het is een diepe spirituele plaats, uitgezocht door de monnik Kūkai, als middelpunt van een geografische mandala die heel het land zou zegenen. Vanzelfsprekend is dit een boeiend tempelcomplex met meerdere pagodes, poorten, hallen en een bronzen bel wiens serene geluid echoot tussen de tientallen ex-kloosters.* Het is tevens een start- of eindpunt van de Kumano Kodō en de Shikoku Henro pelgrimsroutes.
Het allermooiste is echter de eeuwen- oude begraafplaats, verscholen tussen enorme cipressen. Hier liggen werkelijk enkele van de grootste namen uit de Japanse geschiedenis. Krijgsheren als Takeda Shingen, Uesugi Kenshin, en zelfs Oda Nobunaga hebben er een grafzerk. Aan het einde van deze ongeveer 2km lange route komt men ten slotte bij een brug die leidt naar het mausoleum van Kōbō Daishi (postume naam van Kūkai). Daar, achter de Hal van Tienduizend Lantaarns, zit hij in eeuwige meditatie ...
Weetje: * een groot deel is tegenwoordig in gebruik als herberg, omdat het aantal nieuwe monniken sterk daalt - terwijl het aantal toeristen juist toeneemt.
.jpeg)
foto: Wikimedia
(tig) Tempels in Kyoto
Als ik alle grote, kleine, mooie en speciale tempels van Kyoto zou willen tonen, dan moet ik een nieuwe site bouwen. In plaats daarvan houden we het simpel: er zijn 13 boeddhistische en 3 shinto tempels die samen één item vormen op de Werelderf-goedlijst. Ze zijn gesticht tussen de 10e en 19e eeuw, en geven ieder een goed beeld van de periode waarin ze zijn opgericht.
Het lijstje:
Kamigamo-jinja, Shimogamo-jinja, Tō-ji, Kiyomizu-dera (afgebeeld), Enryaku-ji, Daigo-ji, Ninna-ji, Kōzan-ji, Saihō-ji (ook wel Koke-dera), Kinkaku-ji (eigenlijk Rokuon-ji), Ginkaku-ji (eigenlijk Jishō-ji), Ryōan-ji, Tenryū-ji, Nishi Hongan-ji, Byōdō-in (in Uji), Ujigami-jinja (in Uji)
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat u deze allemaal -en alleen deze- moet zien. In tegendeel; sommige van bovenstaande zijn zo drukbezocht dat het bijna niet meer leuk is, en er zijn meer dan genoeg alternatieven met bijzondere hallen, tuinen en/of leuke achtergrondverhalen. Benieuwd naar mijn favorieten en tips? Gebruik dan het contactformulier ... ;-)
Weetje: in de heuvels achter de Ninna-ji ligt een mini pelgrimstocht van 3km; een kopietje van de 88 tempels op Shikoku.
.jpeg)
foto: Wikimedia
(tig) Tempels in Nara
Ook Nara, als voormalige hoofdstad en religieus centrum, kent uiteraard een groot aantal heilige plaatsen met een lange geschiedenis. Een deel daarvan is daarom op de Werelderfgoedlijst terecht gekomen; vijf boeddhistische tempels, één shinto heiligdom, een oerbos en een ex-paleis. Die laatste is voornamelijk een laat 20e-eeuwse reconstructie, gebaseerd op uitgebreid archeologisch onderzoek.
Het lijstje:
Tōdai-ji, Kōfuku-ji, Yakushi-ji, Gangō-ji, Tōshōdai-ji, Heijō-kyū, Kasuga Taisha en het Kasugayama Oerbos.
En ook hier geldt dat er een heleboel meer tempels in de omgeving liggen die interessant of significant zijn. Aanraders zijn bijvoorbeeld de Hōryū-ji (afgebeeld); mogelijk het oudste houten gebouw ter wereld, en de bescheiden Hokki-ji of Hōki-ji; met de oudste pagode van Japan (uit de 8e eeuw). Deze twee staan dan ook als een apart item op de Werelderfgoedlijst.
Weetje: in het bos rondom het Kasuga heiligdom is houtkap en jagen al sinds de 9e eeuw verboden.
FESTIVALS EN TRADITIES
.jpeg)
foto: Wikimedia
Gion Matsuri
(17~24 juli)
Niet zomaar een van Kyoto's "grote drie", maar een van de bekendste festivals in het hele land. De oorsprong ervan gaat ruim 1000 jaar terug naar shinto rituelen rondom de Yasaka-jinja (heiligdom in het stadsdeel Gion). Dit zou kwade geesten, die zorgden voor ziektes en ander onheil, weg moeten houden. Gedurende de hele maand zijn er evenementen en riten die hiermee verband houden. Het grootste spektakel zijn de (soms eeuwenoude) praalwagens die men door de straten sleept, versierd met prachtige tapijten, en vergezeld door trommels en fluiten. Een groot deel van de binnenstad wordt gedurende het festival een voetgangers-gebied. Tijdens de avondoptocht staan de straten ook nog eens vol met kraampjes die allerlei zoetigheden en gebakken of gefrituurde festival snacks verkopen. Een interessante bonus is het gebruik waarbij omwonenden de deuren naar de hal open zetten om hun allermooiste byōbu (kamerschermen; vaak oude erfstukken) aan het algemeen publiek te tonen.
Weetje: dit feest komt ook voor in het boek "De Oude Hoofdstad" van Nobel-prijswinnaar Kawabata Yasunari.
.jpg)
foto: Wikimedia
Aoi Matsuri
(15 mei)
De eerste grote processie van het kalenderjaar, de Aoi, is meteen de oudste: het schijnt namelijk begonnen te zijn in de 6e eeuw. De waarzeggers aan het hof beweerden dat de mislukte oogsten en daarop volgende epidemie de wrok van de Kamo kami (godheden) waren. Om hen opnieuw te bevrienden stuurde de keizer een boodschapper en een adellijke dame naar de heiligdommen van Shimogamo en Kamigamo. Dit verzoek om een goede landopbrengst is door de vele eeuwen heen in stand gehouden, met toevoeging van paardenraces en yabusame (boogschieten te paard). In totaal lopen er ruim 600 mensen mee in de traditionele klederdracht van de Heian periode (9e ~12e eeuw), achter versierde ossenkarren en paardrijders aan.
Weetje: de rol van "Saiō-Dai" was vroeger een dame uit het keizerlijk huis, die 'rein' bleef om zich te wijden aan de tempel. Ook nu moet zij altijd een ongetrouwde vrouw van stand zijn, met wijsheid en gratie. Het schijnt de hoogste eer te zijn die een vrouw in Kyoto krijgen kan, en de selectie wordt gepubliceerd in de krant.
.jpg)
foto: Wikimedia
Jidai Matsuri
(22 oktober)
Heel even komt de geschiedenis weer tot leven bij deze optocht in Kyoto. Alleen is het dit keer geen specifiek ritueel, maar een verzameling van vertegenwoordigers van bijna alle tijdsvakken uit de Japanse geschiedenis ("jidai"). Dit komt voort uit de verhuizing van de keizer naar Tokyo. Om vooral ook de oude hoofdstad met al haar historie en glorie in ere te houden, zette men in 1895 een gekostumeerde optocht op touw van het Keizerlijk Paleis naar de Heian-jinja; een in dat jaar gebouwde reconstructie van het oude paleis uit de Heian periode (794~1185). Toeschouwers zien hier vanalles voorbij komen; shinto priesters, boogschutters, revolutionairen, kunstenaressen, dichters, adel, samurai, en specifieke beroemde personen uit o.a.:
-
Meiji restauratie (1868-1869)
-
Edo periode (1615-1868)
-
Azuchi - Momoyama ~ (1573-1614)
-
Muromachi ~ (1393-1572)
-
Kamakura ~ (1192-1333)
-
Fujiwara ~ (897-1185)
-
Enryaku ~ (782-806)
Weetje: in totaal lopen er ongeveer 2000 deelnemers mee met de 2km lange tocht.
.jpg)
foto: Wikimedia
Tenjin Matsuri
(24-25 juli)
Een feestelijke herdenking van de sterfdag van Sugawara no Michizane. Deze 9e-eeuwse staatsman, dichter en geleerde werd tegen het einde van zijn carrière verbannen naar een stadje op het zuidelijke eiland Kyushu. Daar was hij erg ongelukkig mee, dus toen Kyoto na zijn dood opeens getroffen werd door nare natuurrampen, besloot men zijn geest tevreden te stellen met een postume promotie en heilig verklaring. Tenjin, zoals hij sindsdien heet, wordt nu vereerd als patroonheilige van o.a. academici en kalligrafen. Deze viering in Osaka (het grootste Tenjin festival in Japan) wordt gekenmerkt door de honderden met lantaarns behangen boten, en eindigt met een spectaculaire vuurwerkshow.
Weetje: in heel Japan vindt men tempels voor deze godheid, te herkennen aan het woord "Tenman-gū" in de naam.
.jpg)
foto: Wikimedia
Kishiwada Danjiri Matsuri
(zat~zon vóór de 3e maandag in sept.)
Er zijn meerdere danjiri festivals in Japan, maar die in Kishiwada (een kleine 40km ten zuiden van Osaka) is toch wel een van de bekendste. Hierbij draait het altijd om relatief kleine wagens waarmee men zo hard mogelijk door de straten rent, voort-getrokken door teams van mannen uit de wijk. Dat zijn echter niet zomaar karretjes, maar een soort mini tempels met de meest gedetailleerde en verfijnde hout-snijkunst. Maar liefst 34 buurtschappen doen mee aan dit evenement; ieder met hun eigen heilige wagen. De vaste route loopt van kasteel Kishiwada een eind langs de spoorlijn en dan richting de kust. Op dag twee worden deze wagens 's avonds volgehangen met lampionnen, en richting het Kishiki heiligdom gereden.
Weetje: precies op deze data wordt in Haruki -het noordelijke deel van dezelfde stad- ook een danjiri festival gehouden, maar dan met een andere route.
BEZOEKSWAARDIGHEDEN
.jpeg)
foto: Wikimedia
Kyoto Nationaal Museum
Gelijktijdig opgericht met het Nara Nationaal Museum, in 1889. Deze heetten destijds nog de Keizerlijke Musea, om ze op gelijke voet te zetten met het in 1888 hernoemde Keizerlijk Museum in Tokyo. Die laatste bestaat inmiddels uit zeven verschillende gebouwen, terwijl deze er 'maar' drie heeft. Dat zijn de hallen van;
-
Schone Kunsten, voor beeldhouw-werken, schilderijen en kalligrafie.
-
Ambachten, voor aardewerk, stoffen, lak- en metaalwerk.
-
Archeologie, voor (nogal voor de hand liggend) archeologische vondsten en voorwerpen van historische waarde.
NB: Dit museum richt zich voornamelijk op stukken uit de premoderne periode, vóór 1900. Wie op zoek is naar moderne Japanse kunst kan terecht bij het MoMAK (Museum of Modern Art, Kyoto).
Weetje: in 1969 is het hoofdgebouw, incl. de poort en de omheining zelf ook tot "belangrijk cultureel erfgoed" benoemd.
.jpg)
foto: Wikimedia
Nara Nationaal Museum
Één van de vier Nationale Musea van Japan, naast die in Tokyo, Kyoto, en Kyushu. Het is in het leven geroepen om de grote hoeveelheid boeddhistische kunstvoorwerpen te huisvesten, die tempels in (zo goed als permanente) bruikleen gaven aan het keizerlijk agentschap. Het Europees ogende hoofdgebouw bleek hiervoor uiteindelijk te klein, dus in 1972 kwam er een nieuw gebouw bij, dat na toevoeging van nóg een extra gebouw (de "Oost Hal", in 1997) werd hernoemd tot de West Hal. Een ondergrondse gang verbindt deze twee met het hoofdgebouw, en bevat tevens de souvenirwinkel en lounge met een restaurantje (gratis toegankelijk).
Weetje: dit museum is ontworpen door Katayama Tōkuma; dezelfde architect die ook het Kyoto Nationaal Museum en het (eveneens westerse stijl) Akasaka Paleis in Tokyo ontwierp.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Iga-ryū Ninja Museum
Tja, "ninja"... Vaak in één adem genoemd met samurai, sumo en sushi, wat betreft dingen die men weet over Japan. Of denkt te weten. Want waren het nou echt van top tot teen in zwart geklede huur-moordenaars, of zit er toch meer achter? Dat leest u o.a. hier en op locatie. Vlakbij het Kasteel Iga-Ueno ligt een toepasselijk onopvallend huis, ware het niet dat er een groot bord met "ninja museum" voor de deur staat en er waarschijnlijk figuren in kleurrijke pakjes rondlopen. Zij geven uitleg, rondleidingen, demo's en shows met allerlei wapentuig. Zelf mag men ook een poging wagen met de werpsterren - in typisch (fictief) kostuum, als het past.
Weetje: Iga en het aangrenzende Kōga zijn de oude provincies waar het volk geruime tijd onafhankelijk was van feodale krijgsheren. In de afgelegen bergen en valleien ontwikkelden ze guerrilla tactieken die leidde tot de mythes over bovennatuurlijke 'shinobi'.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Universal Studios Japan
Een episch pretpark vol attracties, waarvan de meeste uiteraard zijn gebaseerd op films van Universal Studios. Zo zijn er bijvoorbeeld klassiekers als Jaws, Jurassic Park, en Waterworld. Ook recentere hits zoals de Minions en Harry Potter reeksen zijn vertegenwoordigd met elk twee attracties. En niet te vergeten, de allernieuwste uitbreiding; Super Nintendo World, wat een parkdeel op zich is geworden. Net als de Sesam-straat 'fun zone' trouwens... voor de kleintjes. Deze ligt in het Wonderland gedeelte, waar men ook de schattige karakters van Snoopy en vrienden, plus Hello Kitty karakters tegen kan komen. Tickets en info verkrijgbaar via de site.
Weetje: dit is het eerste Universal Studios themapark dat geopend werd buiten de VS, en het meest bezochte park in Azië.
.jpg)
foto: Wikimedia
Suzuka Circuit
Om maar eens te beginnen met een weetje: dit veelgeprezen circuit is in 1962 ontworpen door de Nederlander Johannes ("John / Hans") Hugenholz, voormalig directeur van Circuit Zandvoort. Volgens racebaankenners is het innovatief, voor coureurs uitdagend, en voor toeschouwers vermakelijk. Het was in eerste instantie een testcircuit voor Honda, maar sinds 1987 worden hier alle Japanse Formule 1 races gehouden. Ook motor Grand Prix series worden er beslist, plus een jaarlijkse 8 uur durende en een 1000km lange "endurance race". Naast de baan ligt een themapark bedoeld voor de hele familie, inclusief hotel en camping.
Kijk hier om een bezoekje te plannen.
Weetje: in april 2024 won Max Verstappen hier de F1 Grand Prix van Japan. Dankzij deze kwalificatieronde startte hij in pole position, wat hij de hele race volhield.
LOKALE SPECIALITEITEN
.jpeg)
foto: Wikimedia
O-banzai
Een klassieke traditie van thuis gekookte maaltijden uit Kyoto. Dit is bijna altijd een selectie van groenten en zeevruchten, waarvan ten minste de helft lokaal geproduceerd moet zijn om "obanzai" te mogen heten. Vaak zijn het ook nog eens restproducten; stukjes die doorgaans misschien weggegooid zouden worden. De bereiding ervan is vrij eenvoudig, al is de presentatie daarentegen wel weer een feest voor het oog. Hoeveel eten het precies is kan variëren van een enkel schaaltje tot een stuk of tien.
Weetje: deze term komt uit een kranten- artikel uit de jaren '60. Lokale mensen noemen het meestal "okazu".
.jpeg)
foto: Wikimedia
O-konomi-yaki
Letterlijk: "bak wat je lekker vindt". Deze zijn inmiddels ook in het buitenland bekend en geliefd, waar tijdschriften en websites ze omschrijven als Japanse 'pannenkoeken'. Die vergelijking klopt, zolang je enige criterium "rond en plat" is. Nou ja, plat... ze zijn al gauw 2~4cm dik. Behalve beslag gaat hier o.a. bergen fijngesneden kool, ei, noedels, spek, garnalen, en/of allerlei andere dingen doorheen. Wat je lekker vindt. Bovenop gaat sowieso een laagje saus, plus bonito vlokken (soort gedroogde tonijn) of veel mayonaise, afhankelijk van de stijl.
Weetje: zowel Osaka als Hiroshima beweren allebei de oorsprong te zijn van dit gerecht, maar maken het anders.
.jpeg)
foto: Wikimedia
Tako-yaki
Dé grote hit uit Osaka is eigenlijk een soort poffertje; een gebakken balletje beslag, maar dan met een heel aparte vulling... een stukje octopus tentakel. Dat is in ieder geval hoe het begin vorige eeuw populair werd in de Kansai regio, en hoe het zich langzaam maar zeker verspreidde over de rest van Japan. Men kan ze tegenwoordig ook krijgen met andere vullingen, zoals bosui / bieslook, tempura restjes, of kaasblokjes. Opdienen van dit typische festival-food gebeurt standaard in een smal "bootje".
Weetje: de bedenker was geïnspireerd door akashi-yaki, een vergelijkbare snack uit Akashi (stad in de buurt van Kobe).